Wakala wa Usajili, Ufilisi na Udhamini (RITA) ni taasisi ya serikali ya Tanzania inayosimamia usajili wa matukio muhimu ya kiraia kama vile kuzaliwa, vifo, ndoa, na talaka. Cheti cha kuzaliwa ni hati muhimu inayothibitisha utambulisho wa mtu na inahitajika katika nyanja mbalimbali za maisha, ikiwa ni pamoja na elimu, ajira, na huduma za kijamii. Uhakiki wa vyeti vya kuzaliwa ni hatua muhimu, hasa kwa wanafunzi wanaotuma maombi ya mikopo ya elimu ya juu kupitia Bodi ya Mikopo ya Wanafunzi wa Elimu ya Juu (HESLB). Uhakiki huu unahakikisha kuwa taarifa zilizomo kwenye cheti ni sahihi na zinakubalika kwa matumizi rasmi. eRITA ni jukwaa la mtandaoni lililozinduliwa na RITA ili kurahisisha upatikanaji wa huduma zake kwa wananchi. Kupitia eRITA, watumiaji wanaweza kufanya maombi ya vyeti vipya vya kuzaliwa, kuhakiki vyeti vilivyopo, na kupata huduma nyingine zinazohusiana na usajili wa matukio ya kiraia. Mfumo huu unalenga kupunguza muda na gharama zinazohusiana na kupata huduma za RITA kwa njia ya kawaida.
Hatua kwa Hatua ya Kufanya Uhakiki wa Cheti cha Kuzaliwa Mtandaoni
Mfumo wa mtandaoni wa eRITA umerahisisha mchakato wa uhakiki wa vyeti vya kuzaliwa kwa wananchi wa Tanzania. Mfumo huu unawawezesha watumiaji kuhakiki vyeti vyao vya kuzaliwa kwa urahisi, bila kulazimika kutembelea ofisi za RITA, hivyo kuokoa muda na gharama. Uhakiki wa cheti cha kuzaliwa ni muhimu kwa sababu mbalimbali, ikiwa ni pamoja na:
- Usahihi wa Taarifa: Kuhakikisha kuwa taarifa zilizo kwenye cheti chako cha kuzaliwa ni sahihi na zinaendana na kumbukumbu nyingine rasmi.
- Mahitaji ya Kisheria: Vyeti vya kuzaliwa vinahitajika katika mchakato wa kupata hati nyingine muhimu kama vile pasipoti, kitambulisho cha taifa (NIDA), na leseni ya udereva.
- Maombi ya Mikopo ya Elimu ya Juu: Kwa wanafunzi wanaotuma maombi ya mikopo kupitia Bodi ya Mikopo ya Wanafunzi wa Elimu ya Juu (HESLB), uhakiki wa cheti cha kuzaliwa ni sharti la lazima.
Katika sehemu hii, tutakuelekeza hatua kwa hatua jinsi ya kufanya uhakiki wa cheti cha kuzaliwa mtandaoni kupitia mfumo wa eRITA. Kwa kufuata mwongozo huu, utaweza kukamilisha mchakato wa uhakiki kwa urahisi na ufanisi, bila ya kuhitaji kuhudhuria ofisi za RITA kimwili.
1. Kusajili Akaunti kwenye mfumo wa eRITA
Ili kuanza mchakato wa uhakiki wa cheti cha kuzaliwa, unahitaji kuwa na akaunti kwenye mfumo wa eRITA. Fuata hatua hizi kuunda akaunti:
- Tembelea Tovuti Rasmi ya eRITA: Fungua kivinjari chako na uende kwenye tovuti ya eRITA kwa anwani ifuatayo: https://erita.rita.go.tz.
- Bonyeza “Jisajili”: Katika ukurasa wa mwanzo, tafuta na ubofye kitufe cha “Jisajili” ili kuanza mchakato wa usajili.
- Jaza Taarifa Binafsi: Utahitajika kujaza fomu ya usajili kwa kutoa taarifa zifuatazo:
- Jina kamili kama lilivyo kwenye cheti chako cha kuzaliwa.
- Barua pepe inayotumika.
- Namba ya simu inayotumika.
- Neno la siri (password) la kipekee na salama.
- Thibitisha Usajili: Baada ya kujaza fomu, utapokea barua pepe yenye kiungo cha kuthibitisha usajili wako. Bofya kiungo hicho ili kuthibitisha na kuamilisha akaunti yako.
2. Kuingia kwenye Akaunti
Baada ya kuthibitisha akaunti yako, unaweza kuingia kwenye mfumo wa eRITA kwa kufuata hatua hizi:
- Tembelea Tovuti ya eRITA: Nenda kwenye https://erita.rita.go.tz/.
- Ingia kwenye Akaunti: Weka barua pepe yako na neno la siri kisha bofya “Ingia”.
- Kurejesha Nenosiri: Iwapo umesahau neno la siri, bofya “Umesahau Nenosiri?” na ufuate maelekezo ya kurejesha nenosiri lako kupitia barua pepe yako.
3. Mchakato wa Uhakiki
Baada ya kuingia kwenye akaunti yako, fuata hatua hizi kuanza mchakato wa uhakiki wa cheti cha kuzaliwa:
- Chagua Huduma ya “Birth Application Services”: Katika dashibodi yako, tafuta na ubofye sehemu iliyoandikwa “birth”, bonyeza “Start New Application” kipengele cha Birth Application Services kitafunguka , chagua ”request verification” au “Birth Certificate Verification”
- Jaza Fomu ya Maombi ya Uhakiki: Utahitajika kujaza fomu kwa kutoa taarifa sahihi za cheti chako, ikiwa ni pamoja na:
- Namba ya cheti cha kuzaliwa.
- Jina kamili la mwenye cheti.
- Tarehe ya kuzaliwa.
- Mahali pa kuzaliwa.
- Namba ya NIDA kama ipo,
- Chagua sababaau ya Kufanya uhakiki,inaweza kuwa kwaajili ya huduama za HESL, NHIF,NIDA nakadhalika
- Pakia Nakala ya Cheti: Utahitajika kupakia nakala ya cheti chako cha kuzaliwa katika mfumo wa PDF. Hakikisha nakala hiyo inasomeka vizuri na haina dosari.
4. Kupokea Namba ya Malipo (Control number) na kufanya malipo
Baada ya kuwasilisha maombi yako ya uhakiki wa cheti cha kuzaliwa kupitia mfumo wa eRITA, hatua inayofuata ni kulipa ada ya huduma. Mfumo utakutumia namba ya malipo (control number) ambayo utatumia kufanya malipo. Ada hii ni muhimu kwa ajili ya kuchakata maombi yako na kuhakikisha huduma inatolewa kwa wakati.
Kupokea Namba ya Malipo
- Kupitia Akaunti ya eRITA: Baada ya kuwasilisha maombi yako, ingia kwenye akaunti yako ya eRITA. Katika sehemu ya maombi yako, utaona namba ya malipo iliyotolewa kwa ajili ya huduma unayoomba.
- Kupitia Barua Pepe au Ujumbe wa Simu: Kwa kawaida, mfumo wa eRITA pia hutuma namba ya malipo kupitia barua pepe au ujumbe mfupi wa simu (SMS) uliyojisajili nayo. Hakikisha unakagua barua pepe yako na ujumbe wa simu kwa taarifa hii muhimu.
Njia za Kulipa Ada ya Huduma ya uhakikia wa Vyeti
Baada ya kupokea namba ya malipo, unaweza kulipa ada ya huduma kwa kutumia mojawapo ya njia zifuatazo:
a) Kupitia Benki
Unaweza kulipa ada kupitia benki kwa kufuata hatua hizi:
- Tembelea Tawi la Benki: Nenda kwenye tawi lolote la benki za NMB au CRDB zilizo karibu nawe.
- Wasilisha Namba ya Malipo: Mkabidhi mhudumu wa benki namba ya malipo (control number) uliyopokea kutoka eRITA.
- Fanya Malipo: Lipa kiasi cha ada kinachohitajika kwa huduma ya uhakiki wa cheti cha kuzaliwa.
- Pokea Risiti: Baada ya kufanya malipo, hakikisha unapokea risiti ya malipo kama uthibitisho.
b) Kupitia Huduma za Malipo kwa Simu
Unaweza pia kulipa ada ya huduma kwa kutumia huduma za malipo kwa simu kama M-Pesa, Tigo Pesa, au Airtel Money. Hapa chini ni maelekezo ya jinsi ya kulipa kupitia kila huduma:
i) M-Pesa (Vodacom)
- Piga Namba ya Huduma: Piga *150*00# kwenye simu yako.
- Chagua “Lipa kwa M-Pesa”: Kutoka kwenye menyu, chagua namba inayohusiana na “Lipa kwa M-Pesa”.
- Chagua “Malipo ya Serikali”
- Ingiza Namba ya kumbukumbu ya Malipo: Ingiza namba ya malipo (control number) uliyopokea kutoka eRITA.
- Ingiza Kiasi cha Malipo: Weka kiasi cha ada kinachohitajika.
- Ingiza Namba ya Siri: Weka namba yako ya siri ya M-Pesa ili kuthibitisha malipo.
- Pokea Ujumbe wa Uthibitisho: Baada ya malipo, utapokea ujumbe wa uthibitisho wa malipo yako.
ii) Tigo Pesa
- Piga Namba ya Huduma: Piga *150*01# kwenye simu yako.
- Chagua “Lipa Bili”: Kutoka kwenye menyu, chagua namba inayohusiana na “Lipa Bili”.
- Chagua “Malipo Ya Serikali”: Chagua chaguo la kuweka namba ya malipo.
- Ingiza Namba ya Malipo: Ingiza namba ya malipo (control number) uliyopokea kutoka eRITA.
- Ingiza Kiasi cha Malipo: Weka kiasi cha ada kinachohitajika.
- Ingiza Namba ya Siri: Weka namba yako ya siri ya Tigo Pesa ili kuthibitisha malipo.
- Pokea Ujumbe wa Uthibitisho: Baada ya malipo, utapokea ujumbe wa uthibitisho wa malipo yako.
iii) Airtel Money
- Piga Namba ya Huduma: Piga *150*60# kwenye simu yako.
- Chagua “Lipa Bili”: Kutoka kwenye menyu, chagua namba inayohusiana na “Lipa Bili”.
- Chagua “Malipo ya Serikali”: Chagua chaguo la kuweka namba ya Malipo.
- Ingiza Namba ya Malipo: Ingiza namba ya malipo (control number) uliyopokea kutoka eRITA.
- Ingiza Kiasi cha Malipo: Weka kiasi cha ada kinachohitajika.
- Ingiza Namba ya Siri: Weka namba yako ya siri ya Airtel Money ili kuthibitisha malipo.
- Pokea Ujumbe wa Uthibitisho: Baada ya malipo, utapokea ujumbe wa uthibitisho wa malipo
5. Kufuatilia Hali ya Maombi
Baada ya kuwasilisha maombi yako ya uhakiki wa cheti cha kuzaliwa kupitia mfumo wa eRITA na kulipa ada inayohitajika, hatua inayofuata ni kufuatilia maendeleo ya maombi yako. Hii itakusaidia kujua kama maombi yako yamepokelewa, yanashughulikiwa, au yamekamilika. Mfumo wa eRITA umeundwa kurahisisha mchakato huu kwa watumiaji wake.
Jinsi ya Kufuatilia Maombi Yako
- Ingia kwenye Akaunti Yako ya eRITA: Tembelea tovuti rasmi ya eRITA kwa kutumia kiungo hiki: https://erita.rita.go.tz/. Weka barua pepe yako na nenosiri kisha bofya “Ingia”.
- Nenda kwenye Sehemu ya “ Birth applications “: Baada ya kuingia, kwenye dashibodi yako, tafuta na ubofye sehemu iliyoandikwa “Submitted” a. Hapa utaona orodha ya maombi yote uliyowasilisha.
- Angalia Hali ya Maombi: Kila ombi litakuwa na hali yake iliyoonyeshwa, kama vile “Inashughulikiwa” (Processing), “Imekamilika” (Verified), au “Imekataliwa” (Rejected). Hali hizi zitakupa taarifa kuhusu hatua ambayo maombi yako yamefikia.
- Pokea Taarifa za Maendeleo: Mfumo wa eRITA unaweza pia kukutumia arifa kupitia barua pepe au ujumbe mfupi wa simu (SMS) kuhusu maendeleo ya maombi yako. Hakikisha unakagua barua pepe yako mara kwa mara na ujumbe wa simu kwa taarifa hizi. Kupata Taarifa ya maombi yako kupitia SMS Tuma neno ERITA ( weka namba ya ombi) kwenda 15200 au piga *152*00*46# chagua 3 RITA Services
Muda wa Kushughulikia Maombi
Kwa kawaida, RITA inajitahidi kushughulikia maombi ya uhakiki wa vyeti vya kuzaliwa ndani ya siku 7 hadi 14 za kazi. Hata hivyo, muda huu unaweza kutofautiana kulingana na idadi ya maombi yanayopokelewa na hali ya mfumo kwa wakati huo. Ni muhimu kuwa na subira na kufuatilia hali ya maombi yako mara kwa mara kupitia akaunti yako ya eRITA.
