Equatorial Guinea imejikuta katika kashfa ambayo si tu imevutia eneo hilo bali pia imefichua mapambano makali ya madaraka ndani ya wasomi watawala.
Kuvuja kwa mamia ya video za ngono zinazomhusisha afisa mmoja mwandamizi wa serikali ya Equatorial Guinea kumezua mjadala kuhusu mipango ya urithi na ufisadi katika mojawapo ya mandhari ya kisiasa yenye utata zaidi barani Afrika.
Ni nani yuko katikati ya kashfa?
Baltasar Ebang Engonga, anayejulikana kwa jina jingine kama “Bello” kwa sababu ya sura yake nzuri, ndiye afisa aliye katikati ya utata huo. Mpwa wa Rais Teodoro Obiang Nguema Mbasogo na mkuu wa Wakala wa Taifa wa Uchunguzi wa Fedha, Engonga alikamatwa tarehe 25 Oktoba kwa tuhuma za ubadhirifu wa fedha za umma na kudaiwa kuziweka kwenye akaunti za siri huko Visiwa vya Cayman.
Namna Skendo ya Video za ngono ilivyoibuka?
Baada ya kukamatwa kwake, mamlaka zilizua simu na kompyuta za Engonga. Muda mfupi baadaye, video za ngono zilianza kusambaa kwenye majukwaa ya mitandao ya kijamii kama Telegram na WhatsApp. Video hizo, zinazokadiriwa kati ya 150 hadi zaidi ya 400, zinamwonyesha akishiriki katika shughuli za kimapenzi na wanawake mbalimbali, baadhi yao wakiripotiwa kuwa wake na jamaa wa maafisa wa juu na ndugu wa familia za kitawala.
Je, kuna athari gani za kisiasa?
Wachambuzi wanapendekeza kuwa uvujaji huo unaweza kuwa hatua iliyopangwa kumharibia sifa Engonga katika vita vinavyoendelea vya urithi. “Teodorín anaweza kuwa anachukua fursa hii kuondoa tishio hili,” alisema chanzo kilicho na ufahamu wa mambo ya ndani, akimrejelea Makamu wa Rais Teodoro Nguema Obiang Mangue, mtoto wa rais na mrithi anayewezekana.
Baba yake Engonga, Baltasar Engonga Edjo’o, ni rais wa Tume ya Uchumi na Fedha ya Afrika ya Kati (CEMAC) na ni mtu mwenye ushawishi mkubwa. Uhusiano wao wa kifamilia na nafasi zao zimewafanya kuwa wachezaji muhimu katika majadiliano kuhusu nani hatimaye atamrithi Rais Obiang mwenye umri wa miaka 82, rais aliyehudumu kwa muda mrefu zaidi duniani.
Serikali imeitikiaje?
Makamu wa Rais Teodorín Obiang amechukua hatua za haraka, akiagiza kampuni za mawasiliano kupunguza kusambaa kwa video hizo. “Hatuwezi kuendelea kutazama familia zikisambaratika bila kuchukua hatua yoyote,” aliandika kwenye mitandao ya kijamii. Pia ameanzisha uchunguzi wa kuwatambua na kuwashtaki wale waliohusika na uvujaji huo.
Zaidi ya hayo, ametoa wito wa kufungwa kwa kamera za CCTV katika ofisi za serikali ili “kupambana na vitendo vya aibu na haramu,” kulingana na shirika rasmi la habari. Hatua hii inaonekana na wengine kama jaribio la kuonyesha picha ya mamlaka ya kimaadili na kupambana na ufisadi, licha ya sifa yake yenye utata nje ya nchi.
Je, hili linaweza kuathiri mipango ya urithi?
Kashfa hiyo inaweza kubadilisha kwa kiasi kikubwa mienendo ya urithi ndani ya wasomi watawala. Kwa kuharibu sifa ya Engonga, ushawishi wake wa kisiasa unaweza kupungua, hatimaye kumtoa katika kuzingatiwa kama mrithi anayefaa. “Kashfa hii ya ngono kwetu ni dalili tu ya ugonjwa,” alisema Nsang Christia Esimi Cruz, mwanaharakati wa Equatoguinean anayeishi London aliiambia BBC. “Inaonyesha tu jinsi mfumo ulivyo fisadi.”
